Wie is Jan Mutsaers?

Onlangs vond ik tussen foto's van mijn peettante een bidprentje van Gerardus Jan Baptist (Jan) Mutsaers. De achternaam doet niet direct een familieband vermoeden, maar het feit dat deze tussen familiefoto's zat betekent dat er toch ergens een relatie moet zijn. De ouders van Jan zijn Joannes Ignatius Mutsaers en Cornelia Maria Petronella van den Dries.
Cornelia blijkt de jongere zus van Norbertus Cornelius Maria (Bart) van den Dries die op zijn beurt getrouwd was met Adriana Regina (Jana) Janssens de oudere zus van mijn opa oftewel mijn oudtante.


Marinier

Onderstaande tekst is afkomstig van de website brabantsegesneuvelden.nl 

Gerardus (roepnaam Jan) wordt geboren op 20 februari 1927 in Tilburg, waar hij tijdens de oorlogsjaren student is. Na de bevrijding meldt hij zich als vrijwilliger voor militaire dienst en wordt bij Koninklijke Marine opgeleid tot korporaal der mariniers. Daarvoor reist hij achtereenvolgens af naar Engeland, Schotland en de Verenigde Staten. In Camp Davis bij Wilmington in North Carolina wordt de Mariniersbrigade opgericht die in de laatste maanden van 1945 in zes transporten naar Nederlands-Indië wordt gezonden. Twee dagen na de Japanse capitulatie van 15 augustus 1945 is daar het revolutionaire geweld van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd losgebarsten en Jan wordt met de mariniers ingezet om de rust en het Nederlandse gezag in de kolonie te herstellen.

De opperbevelhebber van het geallieerde South East Asia Command (SEAC), de Britse admiraal Lord Mountbatten, heeft echter met ingang van 2 november 1945 een landingsverbod uitgevaardigd voor Nederlandse troepen op Java en Sumatra, zodat de Mariniers moeten uitwijken naar Malakka aan de Maleise kust, waar ze op 23 januari 1946 aankomen. Met het landingsverbod willen de Britten voorkomen dat het conflict in de archipel escaleert tot een grootschalige oorlog waar zij met hun daar aanwezige troepenmacht in meegesleurd zouden worden. Het verbod wordt in maart 1946 opgeheven, zodat de Nederlandse troepen op 10 maart kunnen debarkeren in de haven van Soerabaja op Java.

Vanaf dat moment nemen de Mariniers geleidelijk aan de posten over die Britse infanterie-eenheden tot dan toe bezet hebben gehouden en worden in de loop van 1946 en 1947 ingezet bij verschillende militaire operaties, verspreid op Java. Tijdens de Eerste Politionele Actie van 21 juli tot 4 augustus 1947 wordt Jan ingezet bij landingen op noordkust en het eiland Madoera. Aansluitend blijven de mariniers in Oost-Java gelegerd.

Ondanks de talrijke hinderlagen en guerrilla-aanvallen die de mariniers ondervinden, is Jan het slachtoffer van eigen vuur. Het is niet bekend wat er precies is gebeurd, maar vermoedelijk is hij per ongeluk door eigen troepen neergeschoten. Jan, 20 jaar, komt om het leven op 26 augustus 1947 in Beutjulach (Java) en vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Kembang Kuning in Surabaya, vak C nr. 49.

Nieuwsblad van het Zuiden 2-9-1947

aanvulling

Uit het boek 'namen in Roermond' blijkt dat Jan om 20.00 uur is overleden tijdens het overdragen van een geladen pistool waarbij per ongeluk de trekker werd overgehaald. Hij is overleden op Bentjuluk (Benculuc), Oost Java, 27 km zuidwest van Banjuwangi. Hij maakte onderdeel uit van 2 Inbat Stafco. Zijn stamboeknummer is: 12974


Indië-monument Tilburg

Bovenstaande reactie is afkomstig van de website 'Brabantse gesneuvelden'


Oorlogsmonumenten

De naam van Jan Mutsaers is op een aantal oorlogsmonumenten terug te vinden:

  • Het Nationaal Herdenkingspark Roermond is een park aan de Maastrichterweg in Roermond. In het park bevindt zich enkele herinneringsmonumenten waaronder het Nationaal Indië-monument 1945-1962. 

  • Het Indië-monument Tilburg. Deze was tot 2017 gevestigd aan de Gerard van Swietenstraat maar bevind zich nu in het Vrijheidspark aan het Koningsplein in Tilburg.

  • Digitaal monument "Brabantse gesneuvelden"

  • Zijn naam staat op een gedenkplaat in de Onze Lieve Vrouwekapel te Venlo-Genooi (zie afbeelding)