de volgende oorlog

Met de trein reist hij naar Oostende waar hij vervolgens met de Prins Charles de oversteek maakt naar Dover om daar op 1 december 1945 aan te komen. Van daaruit gaat het per trein naar de Ramillies Barracks in Aldershot in het Verenigd Koninkrijk, waar het bataljon verder wordt uitgerust en opgeleid. Een maand later, op 31 December 1945, vertrekt Gerard aan boord van de Alcantara naar Nederlands-Indië voor de vervulling van zijn militaire dienstverband. Daar is direct na de Tweede Wereldoorlog het revolutionaire geweld van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd losgebarsten. Gerard wordt naar de Oost gezonden als onderdeel van de troepenmacht die er de rust en het Nederlandse gezag moet herstellen.

Henri:
Er werd een troepentransportschip gecharterd om de oorlogsvrijwilligers naar Nederlands Indië te verschepen. Op de eerste reis van dit schip, de Alcantara, ontstonden begin oktober 1945 grote politieke problemen. De oorlogsvrijwilligers mochten van de Engelsen niet aan land in Nederlands-Indië. Ze waren bang dat de Indonesiërs hierdoor geprovoceerd zouden worden, en overvallen op Britse militairen zouden gaan plegen. Tijdens de onderhandelingen over het al dan niet toelaten van Nederlandse militairen in Nederlands Indië tussen de Engelse en Nederlandse legertop voer de Alcantara een aantal keren op en neer tussen Batavia en Singapore. Uiteindelijk, na elf dagen onderhandelen, bleven de Engelsen bij hun besluit om de troepen geen toestemming te geven om in Nederlands-Indië aan land te gaan. Uitgeweken werd toen naar Malakka, waar de troepen ver in de jungle werden weggestopt.

Gerard wordt in de komende maanden ingezet bij verschillende zuiveringsacties en voor beveiligingsdienst langs de strategisch belangrijke wegen door het binnenland. Zo zit hij tot 11 juni 1946 in Menado om vervolgens te worden gelegerd in Airmadidi.
Op 16 juli gaat hij terug naar Menado om daar te worden ingescheept richting Bali.
23 Juli 1946 komt het bataljon met de ss Plancius aan op Bali in de haven van Boeleleng. Zij worden ontscheept op 24 juli waarna Gerard op 25 juli aankomt in kamp Kediri nabij Tabanan. Vervolgens wordt hij op 23 September 1946 gelegerd in Sendang waar hij op 11 Oktober wordt ingedeeld bij subsistenten CIE K.L. C te Batavia. In de periode 1-10-1946 t/m 15-2-1947 volgt Gerard de cursus voor de opleiding tot tijdelijk kader op het depot-Tjimahi. Op 31 december 1946 keert Gerard terug als vaandrig bij de 4(8) RS.

Op Bali wordt de Y Brigade opgericht die bestond uit het OVW bataljon 4(8) RS en de KNIL bataljons Inf.X.KNIL en Inf.XI.KNIL beter bekend onder de naam "Gadjah Merah" (rode olifant).  Tot nu toe was de 4(8) RS een zelfstandig bataljon, maar in verband met grotere acties in de toekomst werden voorbereidingen getroffen voor de vorming van een groter legeronderdeel, namelijk een brigade. Op 24 Oktober 1946 vertrekt de brigade met het schip de Boissevain naar Palembang op Zuid Sumatra. Palembang was deels in handen van de TNI (leger van Indonesië). Op 29 oktober lagen de schepen voor de monding van de "Moesi" en werd de Y-Brigade per L.S.T. (landingsvaartuig) overgebracht naar Palembang. Op 31 December 1946 begon operatie 'Continentenplan', ook wel bekend als de oorlog van vijf dagen en vijf nachten. Er volgde een felle strijd met name rond het Charitas ziekenhuis. Op 5 Januari werd er een wapenstilstand uitgeroepen en werden demarcatielijnen geplaatst. 

Het economisch belang lag in olie (Pladjoe). Door de export op gang te brengen kon men deviezen verkrijgen om de oorlog tegen de Republiek Indonesië door te zetten. Operatie Continentenplan was een experiment voor de gecoördineerde inzet van marine, land- en luchtmacht die de latere politionele acties zou typeren. Het wordt ook wel als een pre-politionele actie gezien.

Gesneuveld

Op 20 maart 1947 sluit Gerard zich weer aan bij het 1-4 RI van de 'W'-brigade. Op 1 juni 1947 wordt hij bevorderd tot vaandrig.
De eerste politionele actie, die op 21 juli 1947 begon (duurde tot 5 augustus 1947), kreeg de codenaam "operatie Product", met de bedoeling om op Java en Sumatra cultuurgebieden, rubber, tabak, suiker, thee, etc. in handen te krijgen, alsook de oliebronnen bij Palembang, om daarmee de kosten van de oorlog (3 miljoen gulden per dag) te helpen betalen. Tijdens deze actie trekt Gerards bataljon vanuit Lembang naar Tjiater en vervolgens verder via Cheribon en Tegal naar Pekalongan aan de Javaanse noordkust. Vlak voordat het bataljon daar arriveert, sneuvelt Gerard, kort na zijn benoeming als vaandrig, op 3 augustus 1947 in Tjomal. Hij wordt met een longschot vanuit een veldhospitaal hoogstwaarschijnlijk nog vervoerd naar het Kardinah hospitaal in Tegal (midden Java) alwaar hij overlijd. Hij is 22 jaar geworden en rust op het Nederlands ereveld Candi in Semarang. 

In onderstaand dagboekverhaal van Henri Butot wordt haast zeker beschreven hoe en waar Gerard gewond is geraakt.

Henri:
Zaterdag 2 augustus 1947

’s-Nachts, toen we verder oprukten en over de weg reden, kwam ons convooi onder vijandelijk mortier vuur! Ik had precies het vuurpunt ontdekt en meldde dit aan de Bataljons Commandant. Enkele granaten ontploften vlak bij het convooi. Een zelfs zo dicht dat de kluiten modder en scherven ons om de oren vlogen. Het vuur was prima gericht (ingeschoten op de weg). Een granaat kwam precies op de weg aan de kop van de colonne en ontplofte vlak voor een pantserwagen (een Humber met een snelvuur-kanon) en een midden in het convooi (Staf) gedeeltelijk op een dijkje langs de weg. De vierde explodeerde voor de lopende compagnie (1ste Cie.) die de kampong ging doorzoeken. Wonder boven wonder vielen nergens doden of gewonden. Onze Humber gaf op de mortierstellingen snelvuur af, waar licht- gevende granaten tussen zaten, zodat je precies kon zien waar hij op schoot. Tussendoor hoorde je de Vickers-mitrailleur salvo's afgeven.
De vijandelijke mortieren werden uitgeschakeld en de doorzoekende cie. ruimde de mortiernesten op. Daarbij vielen vijandelijke slachtoffers. Toen de vijandelijke tegenstand daar gebroken was, vervolgde de colonne haar weg, overal versperringen opruimend.
Op een gegeven moment konden we weer niet verder, daar er nu een grote brug dusdanig vernield was dat ze niet onmiddellijk vernieuwd kon worden. Het was nabij Tjomal. Compagnieën staken lopend de kali over en er vielen schoten. Enige tijd later reden onze wagens, vooraf gegaan door carriers door de kali en het gehele bataljon kwam, na veel moeite -want er bleven enkele wagens steken, die door carriërs er uit getrokken werden- de overkant, waar we een grote suiker- en spiritus fabriek (ook alcohol) in lichterlaaie aantroffen. Wij bezetten de kampong, of liever gezegd het plaatsje Tjomal, terwijl 1-4 R.I. richting Pekalongen voorbijtrok. Het was toen al avond geworden.
1-4 R.I. ondervond hierbij in de omgeving van Sragi nogal heftige tegenstand want toen ik even in Tjomal rondliep werden de eerste gewonden reeds in een inderhaast veldhospitaaltje binnengebracht.
Een met een longschot (een vaandrig) een met een slaapschot een derde met een flink armschot. Later vernamen we dat er nog twee gesneuvelden waren, 1-4 R.I. was op tegenstand der ALRI* gestuit, waarbij vele jappen zaten. "zaten” zeg ik wel want velen zijn er gesneuveld. Ik hoorde het gerucht dat door 1-4 R.I. ca. 50 doden zijn gevallen.

* ALRI = Marine van de Republiek Indonesië 

Passage uit boek: "namen in Roermond"

Sectiecommandant. Bataljon vertrok per truck van Pemalang naar Tjomal. De brug was opgeblazen. Opmars te voet verder vervolgd. In de omgeving van Djatimalang zware weerstand van ehdn. ALRI en Reg. Diponegoro. Bij deze actie zwaar gewond; de volgende dag overleden. Vijandelijke verliezen 129 man.

Overleden kameraden

Tijdens de actie waarbij Gerard is overleden aan een longschot, wordt beschreven dat er nog drie slachtoffers zijn gevallen. Zij zijn de eerste personen van de W-brigade die sneuvelen. Het betreft de navolgende personen:

In het boek "W van Willem" staan de overlijdensdatum van 'van Veen' en de overlijdensplaatsen van 'Brandt' en 'Meursing' verkeerd vermeld. Naast de overledenen zijn er ook nog drie kameraden gewond geraakt waarvan een met een armschot. Hun namen zijn vooralsnog onbekend.

Extra informatie

Rangen

Legernummer: 250108004.

Sergeant: Van Southampton reist Gerard als sergeant van het 4e regiment stoottroepen naar Malakka waarna hij wordt verscheept naar Celebes.

Cadet-sergeant: Bij aankomst in Celebes wordt hij bevorderd tot cadet-sergeant wat betekent dat hij in opleiding was tot officier. In Oktober 1946 kwam hij op de kaderschool in Tjimahi (Java) welke hij met goed gevolg doorloopt.

Vaandrig: Hij wordt na de kaderschool aangesteld als vaandrig van het 2-1-4 regiment infanterie onderdeel van de 'W'-brigade (Willem). Het 1-4 RI waar hij leiding aan gaf werd ook wel 'de Valken' genoemd.

Bootreis naar Indie

FilmMateriaal 8 RS

Landing van de 8 RS op Palembang oktober 1946

Documenten

Hieronder een aantal documenten uit het Nederlands Instituut voor Militaire historie
509  De kolonisatie van Nederlands-Indië (1945 - 1950) 

1 oktober 1946, Tjeloekanbawang: Peletonindeling

Emblemen & regimenten

Oorlogsvrijwilliger

Oorlogsmonumenten